ارزیابی تأثیر تلقیح کرم خاکی eisenia foetida و کاربرد مواد آلی مختلف بر برخی شاخص های کیفیت بیولوژیک خاک در شرایط گلخانه ای

کرم های خاکی به عنوان یکی از شاخص های کیفیت و سلامت خاک محسوب می شوند. به منظور بررسی تأثیر فعالیت کرم های خاکیeisenia foetida  بر برخی شاخص های بیولوژیک کیفیت خاک، آزمایشی در شرایط گلخانه ای با افزودن مواد آلی مختلف شامل کمپوست ضایعات هرس درختان (pwc)، کاه و کلش گندم (ws)، بقایای گیاهان عرقی (hew)، بقایای هرس درختان (pw) و با کشت گیاه ذرت، برای بررسی خواص منطقه ریزوسفر خاک انجام گردید. در پایان دوره رشد، برخی خصوصیات بیولوژیک خاک شامل تنفس پایه (br)، تنفس برانگیخته (sir)، کربن بیومس میکروبی (mbc) و جمعیت میکروبی در خاک ریزوسفری و غیرریزوسفری اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که کاه و کلش گندم، در مقایسه با سایر بقایای آلی، بیشترین تأثیر را بر br و sir داشت، به طوری که میزان این شاخص ها را به ترتیب 2 و 4/2 برابر، در مقایسه با تیمار بدون مواد آلی، افزایش داد. همچنین، در تیمار کمپوست ضایعات هرس، مقدار کربن بیومس میکروبی در خاک ریزوسفر نسبت به غیر ریزوسفر 2/59 درصد افزایش نشان داد. جمعیت میکروبی نیز در تیمارهای pwc، hew، pw و ws به ترتیب 5/1، 6/2، 7/2 و 9/1 برابر بیشتر از تیمار بدون مواد آلی بود. چنین استنباط می گردد که کاربرد مواد آلی، در شرایط حضور کرم های خاکی، نسبت به شرایط عدم حضور کرم خاکی، منجر به بهبود بیشتر خواص بیولوژیک خاک می گردد.